воскресенье, 6 января 2013 г.

Turistlər üçün məlumat


COĞRAFİ MÖVQEYİ VƏ ƏHALİSİ
Azərbaycan Ön Asiyada, Zaqafqaziyanın şərq hissəsində yerləşir. Gürcüstan, Ermənistan, İran, Türkiyə və Rusiya Respublikaları  ilə həmsərhəddir, onun ümumi ərazisi 86.600 kv. km, əhalisi 9 milyona yaxındır.

İQLİM
Ölkə mülayim və subtropik qurşaqların qovşağında yerləşdiyinə  görə iqlim şəraiti də müxtəlifdir. Yanvarda orta aylıq temperatur +3-dən -6 C dərəcəyədək dəyişir və iyul-avqust aylarında +30-35 dərəcəyə çatır.  İllik günəş saatları 2900-a qədərdir. Yağıntıların miqdarı azdır.

GEYİM
May ayından sentyabrın axırınadək sahilyanı regionların əhalisi yüngül yay paltarı, qışda isə istiləşdirilmiş plaş və gödəkcə geyirlər.

DİL
Dövlət dili Azərbaycan dilidir, bundan başqa əhalinin əksəriyyəti rus dilində sərbəst danışır, bir çoxları türk, fars, gürcü və digər dilləri başa düşür və danışır. Otellərdə, barlarda və şirkət ofislərində ingilis dili yayılıb.

FOTO-ŞƏKİL
Adi turizm fotoşəkilləri çəkməyə icazə verilir (metropoliten istisna olmaqla), lakin tanımadığınız adamların foto-şəklini çəkməzdən əvvəl hörmət xatirinə icazə almaq lazımdır.

SPİRTLİ  İÇKİLƏR
Bütün restoran və barlarda spirtli içkilər təklif olunur. Bundan başqa, arzu edənlər onları məhdudiyyətsiz şəkildə çoxlu sayda marketlərdən əldə edə bilərlər.

İŞ SAATLARI
Bir qayda olaraq, şənbə və bazar günləri istirahət günləri hesab olunur (əsasən dövlət müəssisələri üçün), lakin mağazaların və supermarketlərin çoxu hər gün işləyir. İş günü saat 8-9 başlayır, ticarət obyektləri saat 21-23-də, restoran və barlar daha gec bağlanır.

VALYUTA Milli valyuta - manat (AZN). 1$ USA=0.81 AZN (məlumat: fevral 2009.). Banklar və çoxsaylı mübadilə məntəqələri istənilən valyutanı dəyişdirirlər.  Banklar adətən səhər saat 10-dan axşam saat 17-18-dək işləyir.

TİCARƏT SÖVDƏLƏŞMƏLƏRİ
Bazar və yarmarkalarda qiymət endirmək bir qaydadır.  Satıcılar əksər vaxtlarda güzəştə gedirlər.

KOMMUNİKASİYALAR
Telefon rabitəsi problemsiz həyata keçirilir. Otellərdə birbaşa beynəlxalq kod rabitəsi, həmçinin əlavə əlaqə vasitələr: fakslar, telekslər, kompüterlər, internet və s.  vardır.  İnternet xidmətlər həmçinin çoxsaylı fərdi agentliklər tərəfindən də göstərilir. İctimai telefonlardan istifadə etmək üçün jetonlar metrolarda və qəzet köşklərində satılır.

İNFORMASİYA VASİTƏLƏRİ
Azərbaycan qəzet və jurnallarından  başqa satışda ingilis və rus dillərində çıxan dövri mətbuat var və onlar arasında  rus nəşrlərinin sayı az deyil.

ELEKTRİK
Enerji xəttində gərginlik   220/240 V 50 hs.

SU
Su kəmərindən gələn su içmək üçün təhlükəsizdir, lakin otel və restoranlarda əsasən şüşələrdə bulaq suyundan və ya qaynadılmış sudan istifadə edilir.

TİBBİ XİDMƏT
Təcili tibbi yardım adətən pulsuzdur. Fərdi tibbi klinikalar və xidmətlər də fəaliyyət göstərir, onların həkimləri xarici dillərdə danışa bilirlər. Əksəriyyəti fasiləsiz işləyən apteklərdə böyük çeşiddə dərmanlar satılır.

NƏQLİYYAT
İctimai nəqliyyat Bakmetropoliten və çoxsaylı marşrut avtobusları tərəfindən təmin olunur.  Günün istənilən vaxtı fərdi taksilərdən istifadə etmək olar, onlar sizi Azərbaycanda lazım olan nöqtəyə çatdıracaqlar. Qiyməti qabaqcadan danışmaq tövsiyə olunur.

MİLLİ BAYRAMLAR
Yeni il - 1-2 yanvar
Beynəlxalq qadınlar günü - 8 mart
Novruz Bayramı - 20-24 mart
Qələbə Günü - 9 may
Respublika Günü - 28 may
Milli Qurtuluş Günü - 15 iyun
Milli Ordu Günü - 26 iyun
Konstitusiya Günü - 12 noyabr
Milli Dirçəliş Günü -  17 noyabr
Dünya Azərbaycanlılarının həmrəyliyi günü - 31 dekabr

DİNİ BAYRAMLAR
Ramazan Bayramı
Qurban Bayramı

BANKLAR VƏ VALYUTA MÜBADİLƏSİ
Mal və xidmətə görə ödəniş zamanı, bir qayda olaraq,  dollar və digər valyuta  qəbul olunmur. Buna görə ölkəyə daxil olarkən nağdsız hesablaşmalar üçün milli valyutada əskinazlar – Azərbaycan manatı yanınızda olmalıdır, nağdsız hesablaşmalar zamanı isə konvertasiya aparılacaq. Valyutanı nəzərdə tutduğunuz xərclərə uyğun və küçədə deyil, yalnız  bankların valyuta mübadiləsi məntəqələrində və ya bankların özündə dəyişdirmək tövsiyə olunur. Banklarda və valyuta dəyişmə məntəqələrində məzənnə arasındakı fərq cüzidir.
Bakıda banklar  9.00-9.30-dan 17.30-dək (bəzi banklar gecəyə kimi, bir çox mübadilə məntəqəsi isə fasiləsiz fəaliyyət göstərir), əyalətlərdə isə,bir qayda olaraq, 9.30-dan 17.00-17.30-dək işləyir (bəzi banklar yalnız nahar fasiləsinə qədər müştərilərə xidmət göstərirlər).
Pulları banklarda, mehmanxanalarda və çoxsaylı valyuta mübadiləsi məntəqələrində dəyişdirmək olar (paytaxtda və digər iri şəhərlərdə, həmçinin hava limanlarında addımbaşı rast gəlinir). Bəzi mağazaların özlərinin mübadilə məntəqələri var.
Kredit kartları əsasən paytaxtın  iri supermarketlərində, bəzi otel və banklarda qəbul olunur. Kredit kartlarından əyalətdə istifadə demək olar ki, mümkün deyil. Turist çekləri məhdud şəkildə yalnız iri mehmanxana və banklarda qəbul olunur, amma onlarla xidmət göstərən müəssisələrin sayı get-gedə artır.

TƏHLÜKƏSİZLİK
Yerli polislər asayiş pozucularına qarşı sərtdirlər (bəzən həddən artıq). Ancaq bir çox hallarda mübahisəli məsələləri qanunu pozmadan həll etmək olur. Yanınızda hər zaman pasportun olması tövsiyə olunur,  bu, polislə münasibətləri xeyli dərəcədə asanlaşdırır.

ERMƏNİSTAN  VƏ DAĞLIQ QARABAĞLA BAĞLI MƏSƏLƏLƏR 
Azərbaycan hökuməti Ermənistan tərəfindən idarə olunan Dağlıq Qarabağa səfərləri cinayət əməli hesab edir. Əgər turist Ermənistanda olubsa və onun pasportunda bu ölkənin qeydləri varsa, əksər hallarda onu səlahiyyətli orqanlarla söhbət gözləyir və ondan Ermənistanda hansı səbəbdən olması,   Qarabağa səfər edib-etməməsi barədə izahat tələb olunacaq.  Bu məsələyə ciddi yanaşmaq lazımdır, çünki sizin Qarabağda olduğunuz  məlum olsa, Azərbaycan polisi sizi tuta və bir müddət həbsdə saxlaya bilər. Rusiya turistləri ilə bu cür hallar baş verib.

ÇAY PULU
Əksər restoranlarda çay pulu hesabın məbləğinin 5-10% təşkil edir, əgər bu barədə menyuda qeyd yoxdursa məbləğə 10% artırmaq olar (bunu qabaqcadan etsəniz xidmət daha tez göstərilər). Hava limanında və ya oteldə yükdaşıyana yükün sayından asılı olaraq 5-10 manat vermək olar.  Taksidə çay pulu nəzərdə tutulmur, gediş haqqını qabaqcadan razılaşdırmaq tövsiyə olunur (taksi sürücüləri adətən valyutanı qəbul etmirlər).

İNTERNET
İnternet də çox sürətlə inkişaf edir. AdaNetAzerinAzEuroTel,  Bakinternet və digər provayderlər bütöv internet-kafe şəbəkəsinin işini təmin edirlər. Hal-hazırda ölkədə artıq 30 internet provayderi fəaliyyət göstərir. Xidmət haqqı hələ də yüksəkdir, amma azalmağa meyillidir (yerdən asılı olaraq bir saatı 0,4-1 avroya yaxın). çoxlu sayda İnternet kafelər təkcə Bakıda deyil, Azərbaycanın bütün iri şəhər və qəsəbələrində fəaliyyət göstərir. Bu kafelər daha çox gənclər arasında populyardır, orada onlar kompüter oyunları oynayırlar, buna görə ora çox səs-küylü və tüstülü ola bilər.

MOBİL RABİTƏ
GSM 900 standartlı mobil rabitə bütün ölkədə  son dərəcə sürətlə inkişaf edir. Azərbaycanda üç mobil operatoru xidmət göstərir - Azercell,Bakcell və Azerfon. Rouminq bütün dünya üzrə fəaliyyət göstərən 300-ə  yaxın operatorun abunəçiləri üçün açıqdır. Ölkənin demək olar ki, bütün ərazisi mobil rabitə ilə əhatə olunub (işğal olunmuş ərazilərdən savayı).  Şəhər telefon aparatından mobil nömrəyə zəng vurmaq üçün (0)50 və (0) 51{Azercell, GSM-kod 40001, yeddi rəqəmli nömrə}, (0)55 (Bakcell, GSM-kod 40002, yeddi rəqəmli nömrə),  (0) 70 və  (0) 77 (Azerfon, yeddi rəqəmli nömrə) yığılır.
3G xidmətləri təkcə Bakı metropoliteninin bütün stansiyalarında deyil, eyni zamanda tunellərdə də fəaliyyət göstərir. 3G şəbəkəsini Azərbaycanda üç operatordan bu xidmətə ilk lisenziya almış Nar Mobile (Azerfonun əmtəə nişanı) 2009-cu ilin dekabr ayından tətbiq etməyə başlayıb. Lakin Azercell mobil operatoru artıq may ayından  LTE texnologiyasının bazasında 4G şəbəkəsini istismara buraxdı.

TELEFON RABİTƏSİ
Azərbaycanın telefon rabitə sistemi müasir avadanlıq üzərində qurulub. Şəhərdə çoxlu sayda taksafon quraşdırılıb.
Onların əksəriyyəti  bir neçə növ telefon kartları və sikkələrlə (poçt şöbələrində, telefon şirkətlərinin ofislərində, paytaxtın dəmiryol stansiyasında və digər kütləvi yerlərdə satılır) işləyirlər. Aparatların hamısı şəhərdaxili rabitəni təmin edir, eyni zamanda şəhərlərarası və beynəlxalq xəttlərə də çıxışları vardır.
Ölkənin beynəlxalq kodu-994. Bakının kodu-12. Azərbaycana zəng vurmaq üçün +994+şəhərin kodu+ zəng vurulan abunəçinin kodu yığılır.

İNCƏSƏNƏT ƏSƏRLƏRİNİN, XALÇALARIN VƏ QARA KÜRÜNÜN ÖLKƏDƏN ÇIXARILMASI 
İncəsənət əsərləri, xalça və qara kürü almısınızsa aşağıdakıları bilməlisiniz:

Xalça və xalça məmulatları aldıqda Azərbaycan Xalça muzeyində malın sertifikatını əldə etməlisiniz. Bunun üçün aldığınız xalçanı təqdim etməli və onun ixracına icazə sənədi almalısınız. Əks halda ölkədən çıxarkən onun aparılmasına qadağa qoyula bilər.

Rəsm və incəsənət əsəri aldıqda Təsviri İncəsənət Muzeyindən sertifikat almalısınız.  Bunun üçün əsərin özünü və onun foto-şəkillərini təqdim etmək lazımdır.  İcazə sertifikatı olmadıqda gömrük rəsmiləşdirməsi zamanı aldığınız əşyanın ixracına qadağa qoyula bilər.
Qara kürünü 250 qr həcmində  aparmaq olar. Kürünü Caspian Fish mağazalar şəbəkəsindən almaq tövsiyə olunur, çünki bazarlarda alverçilərdən alınmış qara kürünün keyfiyyətinə zəmanət verilə bilməz.

Комментариев нет:

Отправить комментарий